Schaatsen op natuurijs: Wanneer is het ijs dik genoeg?

Schaatsen op natuurijsSchaatsen op natuurijs zit ingesloten in het DNA van (bijna) elke Nederlander en we kunnen dan ook niet wachten tot Koning Winter zijn intrede doet in ons land.

Maar wat is er nu zo bijzonder aan schaatsen in de buitenlucht en hoe weet je zeker dat het ijs ook daadwerkelijk houdt?

In dit artikel ga ik je alles vertellen over de magie van schaatsen op natuurijs en wat je hiervoor nodig hebt.

Daarnaast moet je weten hoe je op een veilige manier in de natuur je rondjes kunt schaatsen en wat je moet doen als je wel door het ijs zakt.

SCHAATSEN OP NATUURIJS

Dankzij de opwarming van de aarde hebben we tegenwoordig steeds minder winters waarin we ook daadwerkelijk op natuurijs kunnen schaatsen.

Maar wanneer de eerste nachtvorsten dan in het weerbericht verschijnen is het hele land meteen in rep en roer en durven sommigen het “E” woord al in de mond te nemen.

Natuurlijk weten wij schaatser wel beter en dat één nachtvorst niet genoeg is om ijs te krijgen waar je op kunt schaatsen of om een Elfstedentocht te organiseren.

Ow, oeps! Zei ik nu ook al het “E” woord? Mijn oprechte excuses.

Uit vondsten uit de prehistorie blijkt dat mensen toen al schaatsen maakten van dierlijke botten om sneller ijsvlaktes over te kunnen steken.

Tegen het einde van de 19e eeuw schaatste men al op schaatsen die lijken op de Friese doorlopers, of houtjes, zoals jij ze ook uit de goede oude tijd zult kennen.

In 1882 werd de Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond (KNSB) en ging men steeds meer voor het plezier schaatsen, tevens werden er vanaf toen wedstrijden georganiseerd.

WANNEER IS NATUURIJS DIK GENOEG?

Ijsdikte metenDe grote vraag die bij veel mensen speelt is, wanneer is natuurijs dik genoeg?

Je zult nu wellicht verwachten dat ik nu simpelweg een dikte voor je ga noemen waarop jij veilig kunt gaan schaatsen, maar de realiteit ligt toch iets gecompliceerder.

Het hangt namelijk af van veel verschillende factoren wanneer ijs dik genoeg is om veilig op te kunnen schaatsen.

Denk bijvoorbeeld aan hoeveel mensen het ijs moet dragen, of het water onder het ijs stroomt, of er sneeuw op het ijs ligt en of het ijs al één of meerdere keren gedeeltelijk is ontdooit.

Ben je alleen op het ijs dan kan 3 à 4 centimeter al ruim voldoende zijn om op te schaatsen. Wil je echter met honderden personen tegelijk het ijs op dan kun je beter wachten tot er 8 – 10 centimeter natuurijs ligt.

Schaatsbond KNSB organiseert pas toertochten als er minimaal 12 centimeter ijs ligt en voor een, daar is ‘ie weer, Elfstedentocht is er zelfs 16 centimeter dik ijs over de gehele route nodig.

VEILIG SCHAATSEN OP NATUURIJS

De beste tip die ik je kan meegeven als je veilig op natuurijs wilt schaatsen is: Luister goed naar de officiële adviezen!

Wanneer een ijsbaan open gaat dan weet je dat het ijs dik genoeg is, hetzelfde geldt voor als een toertocht wordt uitgeschreven.

Je weet dan dat de ijsmeesters de dikte van het ijs op meerdere verschillende locaties hebben gemeten en het ijs veilig is om op te schaatsen.

Een andere tip die ik je wil meegeven is: Wees geen ontdekkingsreiziger! Ga niet schaatsen waar nog niemand heeft geschaatst.

Het volgende klinkt misschien een beetje egoïstisch, maar je kunt aan de krassen in het ijs prima zien of er al mensen op geschaatst hebben en wanneer er erg veel krassen op het ijs te zien zijn kun je er meestal wel vanuit gaan dat het houdt.

Dit gaat vooral op wanneer je op grachten en kanalen wilt gaan schaatsen waaronder het water erg diep is.

Op ondergelopen weilanden en polders is het water onder het ijs meestal erg ondiep en kun je meestal hooguit een nat pak halen.

KRAKEND IJS BREEKT NIET

Een oud gezegde luidt: “Krakend ijs breekt niet!” Het is namelijk de normaalste zaak van de wereld dat ijs kraakt en het is juist meestal een slecht teken wanneer het niet kraakt.

Dit komt omdat natuurijs altijd in beweging is en er veel druk op verschillende punten van het ijs (scheuren) wordt uitgeoefend.

Overigens moet je hier wel mee oppassen en zijn er twee verschillende soorten kraken van elkaar te onderscheiden.

  • Lange doffe kraken betekent sterk ijs, maak je geen zorgen
  • Korte felle kraken en breekgeluiden betekent het ijs is aan het breken, houd snelheid zodat je niet stil komt te staan op het ijs en rijd zo snel mogelijk naar de kant

Wist je trouwens dat zwart en donker ijs in de meeste gevallen veel sterker is dan wit of grijs ijs?

Wit/grijs ijs is in veel gevallen een teken van verontreinigingen in het ijs waardoor het onverwacht kan breken.

Bovendien kleurt dooiend ijs wit of grijsachtig wit en kun je je het beste op gitzwart ijs begeven.

IS SCHAATSEN OP NATUURIJS ANDERS DAN OP KUNSTIJS?

Schaatsen in de buitenluchtHet schaatsen op natuurijs is niet heel erg verschillend vergeleken met schaatsen op een kunstijsbaan.

Het draait beide keren om dezelfde valbeweging met een goede zijwaartse afzet.

Toch zijn er wel degelijk verschillen waar je rekening mee moet houden, in de buitenlucht vriest het daadwerkelijk en is het dus belangrijk om warme kleding te dragen waarin je wel goed kunt bewegen.

Juist als je kunstijsbanen gewend bent dan kom je voor een groot temperatuurverschil te staan, want in deze overdekte ijshallen loopt de temperatuur soms op tot wel 10 graden.

Het grote verschil zit hem natuurlijk in de ijskwaliteit, want waar op de overdekte ijsbanen om de 1,5 à 2 uren het ijs wordt gerepareerd met een Zamboni (ijsdweilmachine) is dit op natuurijs uiteraard niet het geval.

Op natuurijs ga je te maken krijgen met scheuren in het ijs, takjes die vastgevroren zitten in het ijs of vogelpoep op het ijs.

Al deze zaken kunnen ervoor zorgen dat het ijzer van je schaats direct stilstaat en jij voorover valt, probeer dus extra goed vooruit te kijken en het ijs voor je te controleren.

Vooral voor scheuren in het ijs geldt dat je hier het beste dwars over kunt rijden, vergelijkbaar met een spoorwegovergang tijdens het skeeleren.

OMGAAN MET DE KOU

In de winter kan het uiteraard vriezen, ander krijg je geen ijs duh, maar de gevoelstemperatuur kan mede door een felle wind nog vele malen lager liggen.

Daarom is het belangrijk om je hier goed op voor te bereiden en warme kleding te dragen waarin je toch goed kunt bewegen. (Check de aanbiedingen hieronder)

Ik wil je daarom ook aanraden om te investeren in goede thermokleding en je ogen beschermen met ski- of sportbril zoals de Oakley (Pro) M Frame.

Goede handschoenen en een warme muts zijn ook geen overbodige luxe en een ware must have als je in de buitenlucht gaat schaatsen.

Ook de speciale schaatshoezen die je over je schaatsschoen kunt dragen komen goed van pas als de temperaturen onder het vriespunt dalen en je je tenen niet wilt laten bevriezen.

DOOR HET IJS GEZAKT, WAT NU?

Door het ijs gezaktStel je hebt het ijs dikker ingeschat dan het daadwerkelijk was en je bent er doorheen gezakt, wat moet je dan doen?

Het allerbelangrijkste is dat je moet proberen niet in paniek te raken, paniek kan namelijk het verschil maken van overleven of niet overleven.

Probeer je hier overigens van tevoren op voor te bereiden door altijd een (of meerdere) priemen en een touw mee te nemen als je gaat schaatsen op natuurijs.

Als je in een wak rijdt probeer dan jezelf eruit te trekken door je priem zo ver mogelijk van je af in het ijs te prikken en jezelf horizontaal over het ijs te trekken.

Het is belangrijk dat je niet meteen gaat staan omdat het verzwakte ijs je lichaamsgewicht horizontaal beter kan dragen. Pas als je een aantal meter (15 – 20) van het wak verwijderd bent kun je proberen te gaan staan.

Als je samen met een ander schaatst (wat wel zo leuk is) dan kun je het meegebrachte touw naar de ander gooien zodat je jezelf met behulp van dit touw uit het wak kunt trekken.

BESTE SCHAATSEN VOOR NATUURIJS

Natuurijs trekt, naast de vele doorgewinterde routiniers, ook veel nieuwe schaatsers en mensen die het kunstje nog moeten leren.

Ben jij iemand die nog nooit, of niet vaak, heeft geschaatst en toch graag op natuurijs wilt gaan schaatsen?

Dan wil ik je echt aanraden om voor schaatsen te kiezen met een hoge en stevige schoen, zoals de Viking Combi Klapschaats, om optimale ondersteuning te bieden aan je enkels.

Voor de jeugdige fanatiekelingen onder ons wil ik de Zandstra Easy Glider aanraden, deze schaats kun je makkelijk onder je gewone schoenen of laarzen binden.

Check de links hieronder voor de beste schaatsaanbiedingen van Bol.com.

DE MAGIE VAN SCHAATSEN OP NATUURIJS

Natuurijs koek-en-zopiekraamDe magie en gezelligheid van schaatsen op natuurijs zul je waarschijnlijk nooit vinden in een overdekte ijshal.

Tijdens een goede winter kun je kilometers schaatsen om keer op keer een nieuw uitzicht te krijgen, terwijl je op een kunstijsbaan slechts rondjes van 400 meter kunt rijden.

Of je rijdt van koek-en-zopiekraam naar koek-en-zopiekraam om actief bezig te zijn en toch te genieten van een warme chocolademelk.

De laatste tip die ik je nog wil meegeven is: Gebruik je verstand en ga geen ijs verkennen waar nog niemand op is geweest dan komt het ook met jou wel goed en kun je veilig schaatsen.

Wat zijn jouw mooiste herinneringen aan schaatsen op natuurijs? Laat ze achter in de reacties hieronder!

Ik wens jou komende winter bijzonder veel plezier en veilige schaatskilometers toe!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *