Waarom kun je sneller schaatsen op hoogte? [Wonderbaan Salt Lake City ontmaskerd!]

Afgelopen schaatsseizoen (2018 – 2019) zijn er op de ‘wonderbaan’ van Salt Lake City wereldrecords aan flarden gereden op een manier die we niet meer voor mogelijk hielden.

Zo verbeterde onze eigen Kjeld Nuis de wereldrecords op de kilometer en de 1.500 meter door er letterlijk meer dan een seconde af te rijden en bracht de Rus Pavel Koelizjnikov het record op de kortste afstand naar een duizelingwekkende 33,61.

Check bijvoorbeeld de onderstaande video van het absurde wereldrecord van Kjeld Nuis op de 1.500 meter:

>> Check hier alle wereldrecords bij het schaatsen!

Sneller schaatsen op hoogte?!

Waarom kun je sneller schaatsen op hoogte?Maar waarom presteren schaatsers beter op deze banen en waarom kun je sneller schaatsen op hoogte?

Het antwoord ligt natuurlijk verborgen in de verminderde aanwezigheid van luchtdruk die hoog boven de zeespiegel ontstaat.

Zowel de Olympic Oval van Calgary als de Olympic Oval van Salt Lake City ligt meer dan een kilometer boven zeeniveau.

De hoogte van de schaatsbaan in Salt Lake City is namelijk 1.425 meter terwijl de ijsbaan in Calgary op een hoogte van 1.105 ligt.

Alle wereldrecords op de traditionele schaatsafstanden bij zowel de mannen als de vrouwen zijn gevestigd in Salt Lake City, met uitzondering van de 5.000 m. bij de vrouwen die door Martina Sáblíková werd neergezet op die andere wonderbaan in Calgary, Canada.

* (Ten tijde van het schrijven van dit artikel uiteraard, wereldrecords kunnen zomaar weer veranderen)

Dit werkt voor je gevoel wellicht een beetje tegenstrijdig omdat je denkt dat deze hoogte grote sportprestaties juist in de weg zal zitten maar bij schaatsen is het dus net andersom.

Omstandigheden en ijskwaliteit óók erg belangrijk

Hoewel de lage luchtdichtheid op zich voor een lage weerstand zorgt betekent dit niet automatisch dat er op deze ‘wonderbanen’ altijd wereldrecords worden gereden.

De omstandigheden buiten de schaatshal en de ijskwaliteit spelen ook wel degelijk een grote rol.

Zo kan er bij slechte weersomstandigheden buiten de ijsbaan tot een iets hogere luchtdruk binnen ontstaan waardoor er minder snel gereden kan worden.

Echter ook de ijsvloer is van wezenlijk belang, want mag absoluut niet tè zacht zijn extreem goede tijden mogelijk te laten zijn.

Gelukkig beschikken zowel Calgary als Salt Lake City over uitstekende ijsmeesters en zorgen zij tijdens internationale wedstrijden bijna altijd voor ‘recordijs’.

Wereldrecord in Salt Lake City scorebord

Sporten op hoogte

Schaatsen is hiermee aanmerkelijk anders dan andere sporten waar sporters aanzienlijk slechter presteren wanneer zij hoog boven de zeespiegel de strijd aan moeten gaan.

Onze spieren putten namelijk grote kracht uit de zuurstof die we inademen en op grote hoogte zit er nu eenmaal minder zuurstof in de lucht waardoor onze spieren simpelweg slechter presteren dan op zeeniveau.

Schaatsers presteren echter beter op hoogte ondanks het feit dat ze in een omgeving moeten presteren waar minder zuurstof in de lucht zit.

Op topsnelheid halen schaatsers tegenwoordig makkelijk snelheden van boven de 60 km/u en de luchtweerstand die ze op deze snelheid ondervinden is dan ook aanzienlijk.

Voel dit zelf maar eens door je hand uit het raam te steken wanneer je 60 kilometer per uur in een auto rijdt.

Op zeeniveau is de lucht veel dichter dan ver boven de zeespiegel en deze luchtdichtheid betekent dat objecten die op hoge snelheid bewegen meer luchtweerstand ondervinden, een schaatser is hierbij geen uitzondering op deze regel.

Hierdoor moet een schaatser veel meer energie verbruiken om dezelfde snelheid te bereiken en te behouden dan op een hoogland schaatsbaan waar veel minder luchtweerstand is.

Je kunt met dezelfde prestatie op het gebied van inzet en techniek dus veel sneller schaatsen op hoogte.

Hierdoor kan een topschaatser bijvoorbeeld soms meer dan een halve seconde sneller rijden op de schaatsbaan van Salt Lake City en Calgary dan in Thialf Heerenveen.

Op de lange afstanden (5 en 10 km. bij de mannen en 3 en 5 km. bij de vrouwen) kan het verschil tussen hoogland en laagland oplopen tot wel 10 – 15 seconden.

Hieruit kun je dus opmaken dat voor snel schaatsen niet alleen perfecte ijsomstandigheden en goed geslepen schaatsen nodig zijn maar dus ook een hoog gelegen schaatsbaan.

Sporten op hoogte

Wat is de ideale hoogte om te schaatsen?

Wetenschappers en experts denken dat tussen 1.500 en 2.000 meter hoogte de ideale altitude is om het snelst te schaatsen.

Wanneer je nóg hoger gaat kom je namelijk ineen dusdanige laag zuurstofgehalte terecht en verlies je hierdoor zoveel kracht en vermogen dat je dit niet meer kunt goedmaken met een betere aerodynamica.

Hoewel een lage luchtweerstand één van de belangrijkste factoren voor snel schaatsen is begint vooral boven een hoogte van 1.500 meter boven de zeespiegel de ijle lucht je toch parten te spelen.

Je kunt overigens niet zomaar vandaag naar een snelle ijsbaan vliegen en morgen optimaal presteren. Je lichaam zal minimaal een week aan de grote hoogte moeten wennen en je zult eerst een aantal keren moeten trainen op hoogte.

Medeu: Wonderbaan van vroeger

Salt Lake City en Calgary zijn overigens niet de eerste ijsbanen waar sneller gaat dan op zeeniveau.

Zo werd de wereld tussen de jaren ’50 en ’80 van de vorige eeuw regelmatig opgeschrikt door een fabuleus wereldrecord gereden op de ijsbaan van Medeu (Medeo) vlakbij Alma-Ata in Kazachstan.

Hier werden soms wereldrecords met vele seconden verschil verpulverd echter hieraan kwam een einde toen de overdekte schaatsbanen midden jaren ’80 aan terrein begonnen te winnen.

Medeu (Wikipedia) ligt op een hoogte van 1.691 meter boven zeeniveau waardoor er zeer weinig luchtweerstand was.

Echter dit was niet de enige reden waarom hier zo snel werd gereden, deze ijsbaan had namelijk ook een wonderlijke ligging waardoor schaatsers soms gedurende de gehele ronde rugwind hadden.

Dit heeft te maken met het feit dat deze ijsbaan precies tussen twee bergketens in ligt waardoor er valwinden kunnen ontstaan met circulerende windvlagen die af en toe het hele rondje meebliezen.

Conclusie

Ja, op hoogte kun je sneller schaatsen. Echter dit werkt tot een bepaalde hoogte van ongeveer 1.500 m. tot maximaal 2.000 meter.

Wanneer je op een nòg grotere hoogte gaat schaatsen zal een gebrek aan zuurstof je toch echt parten spelen waardoor je juist slechter presteert.

Ik vind het persoonlijk overigens een goede zaak dat er tegenwoordig op alle afstanden in twee verschillende wereldrecords wordt gerekend, namelijk een wereldrecord hoogland (het échte wereldrecord) en een record voor laagland banen.

1 gedachte over “Waarom kun je sneller schaatsen op hoogte? [Wonderbaan Salt Lake City ontmaskerd!]

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *